نگاه باطنى به باطن نماز

مطالبى که در ادامه مى‌خوانید گزیده‌اى است مختصر از نگاه و کلام باطنى عارفان و واصلان روشن بین به باطن نماز ... و نماز، اگر نماز باشد، دل را که زبان باطن است به یارى مى‌طلبد ...
نماز داستان رهایى انسان از خود و رسیدن او به خدا است. انسانى که در سراسر زندگى سراسیمه و پرشتاب در کندو کاو معناى خویش است و تا دستکم اندکى از این معنى را در نیابد از پانمى‌نشیند، لاجرم در جستجوى فرصتى است که فارغ از نیک و بد حیات به سرچشمه ناب همه معانى دست یازد، دمى با او خلوت گزیند و حکایت دل با او باز گوید.

نگاه عمیق و باطنى به نماز براى توجه به این مهم است که اولا چه نمازى و ثانیا چگونه نماز مى‌تواند مایه آرامش روانى و تعالى زندگى دنیوى و اخروى ما باشد؟

به راستى آدمى در دنیاى امروز، در جلوه‌نمایى آزمندى‌ها و مطامع محتاج فرصتى است که از برون خسته و افسرده، اندکى گریخته و سرى به درون متعالى خویش زند و چشمى به روشنایى بازکند و واسطه این کار جز نماز چیست؟

و چه خوب است که انسان حکایت باطن نماز را از کسانى بشنود که نگاه باطنى به آن دارند.

معارف دین در نماز

حقیقت و گستره هر چیز را از درک نحوه هستی آن می توان بدست آورد، بنابراین از آنجا که در شب معراج (و در واقع در برزخ نزولی) چهره ملکوتی نماز برای مقام ختم مرتبت جلوه نمود،[1] و در قبر (در واقع در برزخ صعودی) برای مومن نماز گزار متمثل می شود،[2] بخوبی می توان فهمید که نماز فراتر از وجود اعتباری دنیایی که به صورت ارکان مخصوصه تحقق پیدا می کند، دارای وجود حقیقی و عینیت ملکوتی نیز هست. به دلیل این ویژگی نماز است که برخی از معارف دینی بخوبی در آن تجلی کرده و در واقع گستره هستی نماز تجلیگاه بسیار دیگری از معارف دینی نیز هست که در این جا به نمونه هایی از آن اشاره می شود:

1. نماز نمودار کامل توحید و یگانه پرستی است، زیرا نماز با تسبیح و تنزیه ذات حق تعالی شروع می شود و به آن ختم می گردد. به عنوان مثال، گذشته از تسبیح های توحیدی که در رکوع، سجود، اذان، اقامه، تشهد و رکعت های نماز اداء می شود و نماز گزار با گفتارها و کردارهای توحیدی یگانه پرستی خود را به منصه ظهور می رساند، گفتن تکبیرات متعدد در آغاز و انجام نماز زیباترین شعار توحیدی است که در نماز اداء می شود، زیرا تکبیر گرچه نشانه جمال حق است، ولی جلال الهی نیز در آن نهفته است، چون خود تکبیر عین تنزیه الهی است، بدلیل آن که معنای «الله اکبر» این نیست که ...
ادامه نوشته

آثار نماز جماعت در روایات

امام رضا(ع) می فرمایند: کسی که سمت راست امام جماعت چهل روز نماز بخواند، وارد بهشت می شود.

امام صادق (ع) فرمود: هرکه پنج نماز شبانه روز را به جماعت خواند به او خوش گمان گمان باشید و گواهی اش را بپذیرید.

حضرت رسول (ص) می فرماید: کسی که بر نماز جماعت مداومت داشته باشد، غیبت او بر مسلمانان حرام و عدالتش ثابت است.

رسول خدا (ص) فرمود: هر کس نمازهای پنج گانه خود را به جماعت برگزار کند، خداوند به او پنج چیز عنایت می فرماید. 1_ تنگی معاش را از او دفع می کند. 2_ ضیق و فشار قبر را از او برمیدارد. 3_ روز قیامت نامه اعمال ش را به دست راستش می دهند. 4_ از صراط مثل برق می گذرد. 5_ بی حساب وارد بهشت می شود.

حضرت رسول (ص) فرمودند: کسی که نماز خود را با جماعت و تکبیر اول نماز، چهل روز انجام دهد، خداوند دو برائت را برای او مقرر می سازد. 1_ برائت از آتش دوزخ. 2_ برائت از نفاق.

رسول خدا (ص) فرمودند: هر که وضوی کامل و نیک بگیرد و سپس به نماز جماعت رو نهد، خدای تعالی به ازای هر گامی که می گذارد برای او یک حسنه می نویسد و یک گناه او را می پوشاند.

پیامبر اسلام (ص) فرمودند: هر که مراغبت و مواظبت در حضور نماز جماعت کند، همانند برق درخشنده از صراط با دسته اول سابقین در اسلام می گذرد، در حالی که صورتش از ماه شب چهاردهم نورانی تر باشد و به عوض هر روز و شبی که در نماز جماعت مراقبت کند، ثواب شهید دارد.

رسول اکرم (ص) فرمودند: جبرییل و هفتاد هزار فرشته دیگر نزد من آمدند و گفتند: ای محمد هر که دوست دار نماز جماعت باشد، خدای متعال و ملائکه دوست دار او گردند.

از چیزهایی که رسول گرامی اسلام (ص) درباره آن به علی (ع) وصیت کرد: یا علی سه چیز موجب رفعت درجه است:کامل گرفتن وضو در هوای سرد، انتظار نماز بعد از هر نماز، و رفتن در روز و شب به طرف نماز جماعت.

و در آخر این بحث میگوییم که:

نماز جماعت فرمان خداوند صبحان است.

نماز جماعت سنت رسول خدا (ص) و ائمه اطهار است.

نماز جماعت باقیات الصالحات است.

نماز جماعت معراج نماز گزاران است.

نماز جماعت سبب خشنودی خداوند است.

نماز جماعت نزول رحمت و برکات الهی است.

نماز جماعت و...

ادامه نوشته

ثواب نماز جماعت در روایات

امام رضا(ع) فرمودند: نماز به صورت جماعت با فضیلت تر است.

محمد بن عماره می گوید: از حضرت امام رضا(ع) سوال کردم: مردی نماز را به تنهایی در مسجد کوفه می خواند، آیا فضیلت این نماز بیشتر است یا در جماعت شرکت کردن؟ حضرت فرمودند: نماز جماعت افضل است.

حضرت رسول(ص) فرمودند: یک نماز که به جماعت برگزار گردد، فضیلت دارد بر بیست و پنج نماز فرادی.

رسول اکرم(ص) فرمودند: هر که با پای خود به سوی مسجد برود به هر گامی که بر می دارد، هزار حسنه در نامه عملش می نویسند و هفتاد هزار درجه برایش عطا کنند و اگر بر این عمل باشد تا بمیرد حق تعالی هفتاد هزار ملک بر او موکل فرماید که در قبر او را عیادت کنند و در تنهایی قبر مونس او باشند و برای او استغفار نمایند تا از قبرش مبعوث شود.

امام صادق(ع) فرمودند: نماز جماعت فضیلت دارد بر نماز فرادی به بیست و سه درجه و بیست و پنج نماز محسوب می شود.

پیامبر اکرم (ص) فرمود: جبرییل(ع) نزد من آمد و گفت: ای محمد یک تکبیر که مومن در نماز جماعت درک کند برایش بهتر است از هفتاد حج و هزار عمره مستحب.

امام رضا(ع) می فرمایند: فضیلت نماز جماعت بر نماز فرادی هر یک رکعت برابر با دو هزار رکعت است.

ثواب و اهمیت نماز جماعت

چه خوش است نمازها را به جماعت بخوانیم، دوستان تو این بخش من اهمیت، ثواب و آثار نماز جماعت رو براتون نوشتم. امیدوارم با خوندن این مطالب شما هم جزء نماز جماعت گزاران باشید. که به نظر من خیلی ثواب داره، و حتی با این کار میتونیم آخرتمون رو تضمین کنیم. خب بریم سراغ مطالب ارزشمندی در این مورد.

اهمیت نماز جماعت در روایات مختلف

پیامبر اکرم(ص) فرمودند: به خاطر انجام دادن هفت کار، جبرییل آرزو داشت کاش از فرزندان آدم(ع) بود، یکی از آن کارها، خواندن نماز با جماعت است.

ربیع بن خیثم با آن که فلج شده بود از نماز جماعت دست بر نمی داش، هر روز دست او را می گرفتند و او پای بر زمین می کشید و خود را به نماز جماعت می رساند. شخصی به او گفت: اگر در خانه نماز بخوانی بهتر است و بر تو حرجی نیست. ربیع گفت: هر کس صدای (حی علی صلاه) راشنید لازم است که اجابت کند، اگرچه در رفتن به زحمت بیفتد.

رسول خدا(ص) فرمودند: خدای متعال می فرماید: ای امت محمد در هر جا که هستید با گروهی از مردم به نماز جماعت مشغول شوید.

لقمان به فرزندش فرمود: پسرم نماز را به جماعت بخوان اگر چه روی نیزه باشد.

امام صادق(ع) فرمودند: نخستین جماعتی که برگزار شد، روزی بود که رسول خدا(ص) داشت نماز می خواند و علی بن ابی طالب امیر المومنین(ع) همراه آن حضرت بودند.

حسن صیغل از ابی عبد الله امام صادق(ع) از کمترین تعداد جماعت پرسش کرد، امام (ع) فرمود: یک مرد و زن و اگر کسی در مسجد حاضر نباشد، مومن به تنها جماعت است.زیرا زمانی که اذان و اقامه گفت، دوصف از فرشتگان در پشت سر او به نماز می ایستند، و اگر تنها اقامه گفت، یک صف از فرشتگان به او اقامه می کنند. و نیز پیامبر(ص) فرمود: مومن به تنهایی حجت و تنهایی جماعت است.

نماز و نهضت عاشورا

هدف قیام ابی عبدالله علیه السلام چه بود ؟

یکی از مهم ترین و شاید اصلی ترین هدف امام حسین (ع) برای قیام ، حفظ دین از نابودی و بقای اسلام و قرآن بود . هدفی که جز با شهادت ایشان میسر نمیشد.« ان کان دین محمد لم یستقم الا بقتلی فیا سیوف خذینی » ، « اگر بقای دین پیامبر جز با شهادت من پایدار نمی ماند ، پس ای شمشیرها مرا فرا گیرید ».
امام حسین (ع) در بخشی از وصیت نامه خود به برادرش محمد حنفیه این چنین می فرماید : « انما خرجت لطلب الا صلاح فی امة جدی (ص)، ارید ان آمر بالمعروف و انهی عن المنکر و اسیر بسیرة جدی و ابی علی بن ابیطالب » ، « همانا مقصود من از این حرکت ، اصلاح امت جدم و نجات دادن اجتماع از انحراف است . می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و روش من ، مانند روش جدم (ص) و پدرم علی بن ابیطالب (ع) است »
از بیانات امیرالمومنین (ع) است که می فرمایند : « قوام الشریعة الامر بالمعروف و النهی عن المنکر و اقامة الحدود » ، « قوام شریعت به امر به معروف و نهی از منکر و اقامه حدود الهی بستگی دارد » .

 به عبارتی اگر این فریضه ترک گردد ، دین به مرور زمان ضعیف و پایه های شریعت سست می گردد.

از آنچه تاکنون گفته شد می توان به اهمیت والای امر به معروف و نهی از منکر در قیام امام حسین (ع) پی برد .

کدامین معروف و کدامین منکر است که فرزند رسول الله (ص) با امر و نهی آن می خواهد دین را از نابودی حفظ کند ؟

چه معروفی بالاتر از قیام بر علیه حکومت فاسد و ستمکار یزید ؟

و چه منکری پست تر از حکومت فاسد و ستمکار یزید ؟

نماز ، بالاترین نماد امر به معروف و نهی از منکر و ستون خیمه دین .

« و اقم الصلوة ان الصلاة کنهی عن الفحشا و المنکر و لذکر الله اکبر »

 « نماز به پادار ، بدرستی که نماز انسان را از فحشا و منکرات باز می دارد و مهمترین و بزرگترین نتیجه نماز یاد خداست که منشا سعادت دنیا و آخرت است » نماز یک هنرنمایی الهی است که خداوند تمام ارزش ها را به نحوی در آن قرار داده است . و همانطور که از این آیه و روایت مشخص است ، نماز بالاترین معروف ها می باشد که اقامه آن انسان را از فحشا و منکرات باز می دارد .شاید یکی از زیباترین صحنه های ظهر عاشورا ، اقامه نماز جماعت از سوی ابی عبدالله و یارانش بود .نمازی که زهیر و سعید پیش روی امام ایستادند و خود را سپر قرار داده تا حملات دشمن را دفع کنند . پس از نمـاز سعید به زمین افتاد و به شهادت رسـید و چه بشارتی از حسین بن علی (ع)  برای  او بالاتر  از اینکه  زودتر از امام  و مولای  خود  وارد  بهشت می شود.
و اینست نماز ، که مقدس ترین رابطه میان خالق و مخلوق است ، پیوند آفریده بی آفریدگار .آری نماز برترین عبادت هاست که اگر در درگاه الهی پذیرفته شود همه عبادت های دیگر پذیرفته خواهد شد و اگر پذیرفته نگردد ، عبادت های دیگر قیمت واقعی ندارند.


             نماز                                                          نهضت عاشورا
          ستون دین                 پیامد عاشورا                      حفظ دین
       بهترین عبادت ها                                   زنده نگه داشتن فضیلت ها و ارزش ها
 باز دارنده از فحشا و منکرات                         اصلاح جامعه و بازداری آن از فحشا ومنکرات

تاثیر نماز بر آرامش عضلات

گروهی از نویسندگان مسلمان، کوشیده‌اند، در حرکات حین نماز اعم از قیام و قنوت و رکوع و سجود جنبه‌هایی از نرمش عضلانی و ورزش بدنی را بجویند و آن را با نرمش‌های متداول دیگر که منجر به استراحت و آمادگی عضلانی می‌شوند، مقایسه کنند.

اما دیدگاه ما به آرامش عضلانی ناشی از نماز، از دریچه دیگری است.

دانش پزشکی امروزه، به اثبات رسانده است که اگر شخصی در ساعت حدود 10 شب بخوابد و حدود ساعت 5 صبح از خواب بیدار شود (یعنی حدود 7 ساعت خواب) در ساعت حدود 1 بامداد، در بدن او برخی مواد شیمیایی شبه مرفین که به عنوان گروهی اندورفین‌ها و آنگفالین‌ها نامگذاری شده‌اند، ترشح می‌شوند که این مواد اثر مستقیم بر روی قسمتهای مختلف بدن از جمله عضلات اسکلتی دارند و منجر به راحتی و ریلکس شدن عضلات، در طول روز آینده برای فرد می‌شوند . 

اما چنانچه شخص در ساعت حدود 12 شب بخوابد و صبح روز بعد ساعت 10 صبح از خواب برخیزد (یعنی حدود 10 ساعت خواب) اندروفین‌ها و آنکفالین‌ها برخلاف حالت گذشته افزایش ترشح کافی پیدا نمی‌کنند و در نتیجه این امر، سبب می‌شود با این که این شخص حدود 3 ساعت بیشتر از شخص قبلی خوابیده است، از آرامش و استراحت عضلانی به اندازه کافی بهره‌مند نشود. 

و درست به همین علت است که هر چه خواب انسان بیشتر ادامه پیدا کند و مثلاً تا ساعت 10 صبح طول بکشد، احساس خستگی و کوفتگی عضلانی پس از آن بیشتر خواهد بود . 

و اما فریضه نماز با اثر درخشان و بی‌نظیری که در ایجاد بهداشت خواب دارد ، در این مورد نیز نقش بسیار موثری ایفا می‌کند. چرا که نماز صبح ضمن ایجاد الزام و وجوب برای سحرخیزی، انسان را خود به خود به سوی یک آرامش عضلانی ناشی از مواد شیمیایی درون‌زا ، سوق می‌دهد. 

بزرگان عرصه علم و اندیشه مانند استاد شهید مرتضی مطهری (ره) نیز برنامه زندگی خود را بر مبنای خوابیدن در ساعت حدود 10 شب و برخاستن از خواب، حدود نیم ساعت قبل از اذان تنظیم کرده بودند ، تا از مواهب خدادادی و بی حد و حصر نماز، حداکثر فیض و بهره را ببرند.

احکام نماز شب (30 حکم)

1) نماز شب مجموعاً یازده رکعت می‌باشد که ده رکعت آن هر دو رکعت به یک سلام خوانده می‌شود و یک رکعت به یک سلام.
هشت رکعت از یازده رکعت را باید به نیّت نماز شب و سپس دو رکعت دیگر به نیّت نماز شَفع و آنگاه یک رکعت نماز وَتر، که با فضیلترین نماز شب، نماز وَتر و شَفع است و دو رکعت شَفع برتر از وَتر است.

2) نافله شب پیش از نماز صبح خوانده می‌‏شود. و وقت آن بعد از گذشتن از نصف شب، به مقدار خواندن یازده رکعت نماز شب است. ولى احتیاط آن است که قبل از فجر اول نخوانند، مگر آن که بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند، که‏ در این صورت مانعى ندارد.

3) برای نماز شب می‌توان به نماز شَفْع و وَتر اکتفا کرد، بلکه هنگام تنگی وقت می‌توان تنها به نماز وتر اکتفا نمود.


4) وقت نماز شب از نیمه شب (ساعت 12 نیمه شب) تا فجر صادق است. و هنگام سحر از سایر مواقع بهتر (پُر فضیلتتر) است و تمامی ثلث آخر شب سحر محسوب می‌شود. و افضل از آن خواندن نماز شب نزدیکی‌های سحر خوانده شود.

5) جایز است انسان نماز شب را نشسته بخواند حتی در حال اختیار.

ولی اگر می‌خواهد نشسته بخواند بهتر آن است که هر دو رکعت نشسته را یک رکعت ایستاده حساب کند. بنابراین باید هشت بار دو رکعت نشسته و هر دو رکعت به یک سلام که جمعاً شانزده رکعت می‌شود به نیت نماز شب بخواند و دوباره دو رکعت هر دو رکعت به یک سلام به نیت نماز شفع و دو بار یک رکعت هر یک رکعت به یک سلام به نیت نماز وتر، ولی در حال اضطرار و مریض همان یازده رکعت کفایت می‌کند.

6) مسافر و کسی که ...

ادامه نوشته

فضایل نماز

چنانچه پیش بیان شد فضایل نماز بسیار است و من بطور نمونه اندکی را بعرض میرسانم.

پیش از هر چیز خوب است بدانیم که نماز بعد از واقعه اسری و معراج نبی کریم صلى الله علیه وسلم فرض گردیده نخست از جانب خداوند متعال پنجاه وقت نماز در شبانه روز تعیین شده بود و بعد از بار بار رفت و آمد و درخواست حضرت پیغمبر صلى الله علیه وسلم برای کم کردن، نماز از پنجاه وقت به پنج وقت تخفیف یافته و خداوند کریم به آن حضرت صلى الله علیه وسلم فرموده است که هر یک از امتانِ تو این پنج وقت نماز را ادا کند ثواب همان پنجاه وقت را به او خواهیم داد پس اگر از ما یک وقت قضا شود گویا ده وقت نماز را از دست داده ایم.

خداوند متعال در کلام پاک خود میفرماید:

" حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَةِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِینَ " (238) سوره بقرة

حفاظت کنید بر همه نمازها خصوصاً بر نماز میانه و بایستید برای ...
ادامه نوشته

آثار و پیامدهاى نماز در خانواده

فریضه اى که به آن توجهى وافر شده، نماز است و با آن که جزو فروع دین محسوب مى شود ولى استمرار و برپاداشتن آن، موجب حفظ باور فردنسبت به اصول دین مى شود.

خداوند فرمود: نماز را براى ذکر من برپا دار. اما فواید نماز به نمازگزار مى رسد، اوست که با یاد خدا، دلش آرامش مى یابد و قرآن مى فرماید: «فقط با یاد خداست که دل ها آرامش مى گیرد.» و «چون از ذکر و یاد خدا بهره گیرند مورد لطف و عنایت خدا قرار مى گیرند.»

زیرا خداى تعالى فرمود: «مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم.»

منظور از آیه شریفه نزول الطاف و رحمت خداوندى است وگرنه ما هرگز لحظه اى از یاد خدا نمى رویم. چراکه به قول فارابى خداى تعالى هم به عالم ما فوق قمر عنایت دارد و هم به عالم مادون قمر. ولى چون آدمى نماز را برپا مى دارد، از فحشا و منکرات به دور مى ماند و طریق صلاح و سلامت مى پوید و

قرآن مى فرماید: چون ترک نماز گوید، دچار سختى و تنگى در معیشت مى گردد.

خداى تعالى مى فرماید: هر کسى که از ذکر من اعراض کند به درستى که براى او معیشتى سخت و تنگ خواهد بود و آن کس که نمازش را از روى عمد ترک کند، کفر ورزیده است. پس اگر به پیام قرآن دقیقاً توجه کنیم، دوزخیان را اهل نماز ...

ادامه نوشته

تاثیر نماز بر چرخش خون در مغز

دیده شده بسیاری از مسلمانان بزرگسال که از زمان کودکی به اقامه‌ی نماز مشهور بوده اند، در سن پیری و با داشتن عمرهای بالا، تا حد زیادی از سلامت جسمانی و عقلی قابل قبولی برخوردارند.
این پژوهش، تلاش‌های علمی انجام شده را بررسی نموده، با تحلیل و بهره‌برداری از دست‌آورد‌های این تحقیقات، به دنبال رسیدن به هدف مقاله است.

هدف این تحقیق، توجه دادن به حقیقتی مهم است: عبادت‌های اسلامی فواید جسمی روشنی برای بدن انسان دارد. این پژوهش به دنبال بیان تاثیرات مثبت حرکات نماز در چرخش خون در مغز و مقارنه‌ی تاثیرات نماز با تاثیر جایگزین‌های آن در اثر انجام ورزش است به ویژه این که انجام ورزش یکی از وسایل متعارف برای حفظ سلامتی بدن است، در این تحقیق به دست‌آورد پژوهش‌های انجام شده‌ی دیگر در گذشته، تکیه شده.

بیشتر این تحقیقات برگرفته از تلاش‌های علمی اندیشمندان جهان غرب می‌باشد به همین دلیل هم می‌توان این پژوهش را، نامه‌ا‌ی سرگشاده‌ به جهان غرب دانست.

این پژوهش به بررسی فایده‌ی فرمان الهی به شروع نماز، در سن کودکی ...

ادامه نوشته

نماز مسافر

مسافر می تواند در مسجدالحرام و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند.

ولی اگر بخواهد در جایی که اول جزو این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه شده نماز بخواند احتیاط مستحب آن است که شکسته بخواند اگر چه اقوی، صحت تمام است و نیز مسافر می تواند در حرم و رواق حضرت سید الشهدا علیه السلام بلکه در مسجد متصل به حرم نماز را تمام بخواند.

کسی  که می داند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند، اگر در غیر چهار مکانی که در مسأله پیش گفته شد عمداً تمام بخواند؛ نمازش باطل است. و نیز اگر فراموش کند که نماز مسافر شکسته است و تمام بخواند باید نماز را دوباره بخواند، و اگر بعد از وقت یادش بیاید، بنابر احتیاط واجب باید ...

ادامه نوشته