گلچینی از آموزش نمازها
برای خواندن هر یک از موارد زیر، رو آن ها کلیک رنجه فرمایید:
6. نماز مسافر
برای خواندن هر یک از موارد زیر، رو آن ها کلیک رنجه فرمایید:
6. نماز مسافر
جواب: اگر ضعف عقلى وى به حدى که عنوان جنون بر آن صدق کند، نرسیده و در تمام اوقات نماز در حال اغماء نبوده است، قضاى نمازها و روزههاى فوت شده او بر شما واجب است، و گرنه چیزى از بابت آن بر شما نیست.
س 2: اگر شخصى فوت کند، چه کسى باید کفاره روزه او را بپردازد؟ آیا بر پسران و دختران وى دادن کفاره واجب است یا شخص دیگرى هم مىتواند آن را بدهد؟
جواب: کفاره روزه که بر پدر واجب است، اگر به نحو تخییرى بوده است، یعنى وى هم توانائى روزه گرفتن را داشته و هم اطعام را، در این صورت اگر بتوان آن را از تَرَکه خارج کرد، از آن برداشت مىشود و در غیر این صورت بر پسر بزرگتر واجب است که روزه را بگیرد.
س 2: مرد بزرگسالى به دلایل مشخصى از خانوادهاش جدا شده و برقرارى ارتباط با آنها براى او مقدور نیست. وى فرزند بزرگ خانواده هم هست و پدرش در این مدت فوت کرده است و نمىداند چه مقدار نماز قضا و غیر آن بر عهده پدرش است و مال کافى هم براى اجیر گرفتن در اختیار ندارد و خودش هم به علت سن زیاد نمىتواند آنها را بجا آورد، وظیفه وى چیست؟
جواب: قضاى نمازهاى پدر واجب نیست، مگر آن مقدارى که پسر بزرگتر یقین به فوت آن دارد و بر پسر بزرگتر واجب است که نمازهاى پدرش را به هر صورتى که امکان دارد، قضا نماید و اگر از انجام آن حتى از اجیر گرفتن براى انجام آن هم عاجز باشد، معذور است.
س 3: اگر فرزند بزرگ میّت دختر و فرزند دوم او پسر باشد، آیا قضاى نمازها و روزههاى پدر و مادر بر این پسر واجب است؟
جواب: ملاک واجب بودن قضاى نماز و روزه پدر و مادر این است که فرزند مذّکر از دیگر اولاد ذکور میّت - اگر میّت اولاد ذکور داشته باشد - بزرگتر باشد، و در فرض سؤال قضاى نماز و روزه پدر بر پسر که فرزند دوم پدر است، واجب است و قضاى نماز و روزهاى که از مادر فوت شده، نیز واجب است.
س 4: اگر پسر بزرگ چه بالغ باشد یا غیر بالغ، قبل از پدر فوت کند. آیا قضاى نمازهاى پدر از فرزندان دیگر ساقط مىشود؟
جاب: تکلیف قضاى نماز و روزه پدر بر پسر بزرگى واجب است که هنگام وفات پدر زنده باشد، هر چند فرزند اول یا پسر اول پدر نباشد.
س 5: من پسر بزرگ خانواده هستم. آیا واجب است براى خواندن نمازهاى قضاى پدرم، تا زنده است از او تحقیق کنم یا این که بر او واجب است مرا از مقدار آن آگاه نماید؟ در صورتى که مرا مطلع نکند، تکلیف من چیست؟
جواب: تفحص و سؤال بر شما واجب نیست، ولى بر پدر واجب است تا فرصت دارد خودش بخواند و اگر نتوانست وصیت نماید. به هرحال پسر بزرگ مکلّف است که بعد از فوت پدرش، آن مقدار از نماز و روزههائى را که یقین دارد از پدرش فوت شده است، قضا نماید.
س 6: اگر شخصى فوت کند و همه دارائى او خانهاى باشد که فرزندانش در آن سکونت دارند، و نماز و روزه بر ذمه او باشد و پسر بزرگ او هم به علت کارهاى روزانه قادر به قضاى آن نباشد، آیا واجب است که این خانه را بفروشند و نماز و روزه او را قضا نمایند؟
جواب: در فرض مرقوم، فروش خانه واجب نیست، ولى قضاى نماز و روزهاى که به عهده پدر است، در هر حالى بر پسر بزرگتر واجب است، مگر در صورتى که میّت وصیت به اجیر گرفتن از ثلث ترکهاش کرده باشد و ثلث ترکه هم براى انجام همه نماز و روزههاى او کفایت کند که در این صورت ثلث ترکه باید براى آن مصرف شود.
س 7: آیا اگر پسر بزرگ که قضاى نماز پدر بر عهده اوست، فوت نماید، انجام آنها بر ذمه وارث پسر بزرگ است یا این که به پسر بعدىِ پدر (برادرِ پسر بزرگ) منتقل مىشود؟
جواب: قضاى نماز و روزه پدر که بر پسر بزرگ واجب است، با فوت وى پس از فوت پدرش، بر پسر و یا برادر او واجب نمىشود.
س 8: اگر پدرى اصلا نماز نخوانده باشد، آیا همه نمازهاى او قضا دارد و انجام آنها بر پسر بزرگ او واجب است؟
جواب: بنا بر احتیاط در این صورت هم قضاى آنها واجب است.
س 9: پدرى که همه اعمال عبادى خود را عمدا انجام نداده است، آیا بر پسر بزرگ قضاى همه نمازها و روزههائى را که پدرش انجام نداده و به پنجاه سال مىرسد، واجب است؟
جواب: اگر ترک نماز و روزه بر اثر طغیان باشد، قضاى آنها بر پسر بزرگ واجب نیست. ولى در این صورت هم احتیاط در قضاى آنها ترک نشود.
س 10: اگر قضاى نماز و روزه بر عهده پسر بزرگ باشد و قضاى نماز و روزه پدر هم برآن اضافه گردد، کدام یک مقدم است؟
جواب: در این صورت مخیّر است و شروع به انجام هر کدام کند، صحیح است.
س 11: پدرم مقدارى نماز قضا دارد، ولى قدرت انجام آن را ندارد. آیا بر من که پسر بزرگ خانواده هستم، جایز است در زمان حیات پدرم نمازهاى فوت شده او را قضا نمایم و یا شخصى را اجیر کنم تا آن را انجام دهد؟
جواب: نیابت از شخص زنده براى انجام نماز و روزه قضا صحیح نیست.
بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید:
"اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله ".
و بعد از تکبیر دوم بگوید:
"اللهم صل علی محمد و آل محمد".
وبعد از تکبیر سوم بگوید:
"اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات ".
و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است بگوید:
"اللهم اغفر لهذا المیت " و اگر زن است بگوید:"اللهم اغفر لهذه المیت "
و بعد تکبیر پنجم را بگوید.
بهتر است بعد از تکبیر اول بگوید:
"اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله ارسله بالحق بشیرا و نذیرا بین یدی الساعة ".
و بعد از تکبیر دوم بگوید:
"اللهم صل علی محمد و آل محمد و بارک علی محمد و آل محمد و ارحم محمدا و آل محمدکافضل ما صلیت و بارکت و ترحمت علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید و صل علی جمیع الانبیاء و المرسلین و الشهداء و الصدیقین و جمیع عباد الله الصالحین ".
و بعد از تکبیر سوم بگوید:
"اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات والمسلمین و المسلمات الاحیاء منهم و الاموات تابع بیننا و بینهم بالخیرات انک مجیب الدعوات انک علی کل شی ء قدیر".
و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرداست بگوید:
"اللهم ان هذا عبدک و ابن عبدک و ابن امتک نزل بک و انت خیرمنزول به اللهم انا لا نعلم منه الا خیرا و انت اعلم به منا اللهم ان کان محسنا فزد فی احسانه و ان کان مسیئا فتجاوز عنه و اغفر له اللهم اجعله عندک فی اعلی علیین و اخلف علی اهله فی الغابرین و ارحمه برحمتک یا ارحم الراحمین ".
وبعد تکبیر پنجم را بگوید.
ولی اگر میت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید:
"اللهم ان هذه امتک و ابنة عبدک و ابنة امتک نزلت بک و انت خیر منزول به اللهم انا لانعلم منها الا خیرا و انت اعلم بها منا اللهم ان کانت محسنة فزد فی احسانها و ان کانت مسیئة فتجاوز عنها و اغفر لها اللهم اجعلها عندک فی اعلی علیین و اخلف علی اهلها فی الغابرین و ارحمها برحمتک یا ارحم الراحمین ".
باید تکبیرها و دعاها را طوری پشت سر هم بخواند که نماز از صورت خودخارج نشود.
کسی که نماز میت را به جماعت می خواند، باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
سوال 1: نماز آيات چيست و علت شرعى وجوب آن کدام است؟
جواب: نماز آيات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و اسباب شرعى وجوب آن عبارت است از: کسوف خورشيد و خسوف ماه، اگر چه مقدار کمى از آنها گرفته شود؛ زلزله و هر حادثه غيرعادى که باعث ترس بيشتر مردم شود مانند بادهاى سياه يا سرخ و يا زرد که غيرعادى باشند؛ تاريکى شديد، فرو رفتن زمين و ريختن کوه، صيحه آسمانى و آتشى که گاهى در آسمان ظاهر مىشود. در غير از کسوف و خسوف و زلزله، بايد آن حادثه موجب ترس و وحشت بيشتر مردم شود، و حادثهاى که ترس آور نباشد و يا موجب ترس و وحشت افراد نادرى گردد، اعتبار ندارد.
سوال 2: نماز آيات چگونه بايد خوانده شود؟
جواب: به چند صورت مىتوان آن را بجا آورد:
صورت اول: بعد از نيت و تکبيرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع
برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود
و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از
رکوع بردارد و همين طور ادامه دهد تا يک رکعت پنج رکوعى که قبل از هر رکوعى
حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نمايد و بعد
براى رکعت دوم قيام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد
و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.
صورت دوم: بعد از نيت و تکبيرةالاحرام، حمد و يک آيه (البته احتساب بسمالله به عنوان يک آيه خلاف احتياط است) از سورهاى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آيه ديگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آيه ديگرى از همان سوره را قرائت نمايد و همين طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سورهاى که پيش از هر رکوع، يک آيه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى رکعت دوم قيام نمايد و حمد و آيهاى از يک سوره را بخواند و به رکوع برود و همين طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر رکوعى به يک آيه از سورهاى اکتفا کند، نبايد سوره حمد را بيش از يک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.
صورت سوم: يکى از رکعتها را به يکى از دو صورت و رکعت ديگر را به نحو ديگر بجا آورد.
صورت چهارم: سورهاى را که آيهاى از آن را در قيام پيش از رکوع اول
خوانده، در قيام پيش از رکوع دوم يا سوم يا چهارم تکميل نمايد، که در اين
صورت واجب است بعد از سر برداشتن از رکوع، سوره حمد را در قيام بعدى اعاده
نموده و يک سوره يا آيهاى از آن را اگر پيش از رکوع سوم يا چهارم است،
قرائت کند، و در اين صورت واجب است که آن سوره را تا قبل از رکوع پنجم به
آخر برساند.
سوال 3: آيا وجوب نماز آيات اختصاص به کسانى دارد که در شهر وقوع حادثه هستند و يا شامل همه مکلفينى که از آن مطلع شدهاند هرچند در آن شهر نباشند نيز مىشود؟
جواب: وجوب آن مختص کسانى است که در شهر وقوع حادثه هستند و کسى هم که در شهر متصل به شهرى که حادثه در آن رخ داده، بهطورى که مانند يک شهر محسوب شوند، زندگى مىکند، حکم آنها را دارد.
سوال 4 : اگر شخصى هنگام وقوع زلزله بيهوش باشد و بعد از وقوع آن به هوش آيد، آيا نماز آيات بر او واجب است؟
جواب: اگر علم به وقوع زلزله پيدا نکند تا اينکه زمان متصل به وقت وقوع آن بگذرد، خواندن نماز آيات واجب نيست، اگرچه احتياط آن است که بجا آورد.
سو 5: بعد از وقوع زلزله در منطقهاى، غالباً در مدت کمى دهها پس لرزه رخ مىدهد، حکم نماز آيات در اين موارد چيست؟ال
جواب: هر زلزلهاى، چه شديد و چه خفيف، اگر زلزله مستقلى محسوب شود، نماز آيات جداگانهاى دارد.
سوال 6: اگر مرکز زلزله نگارى، وقوع لرزشهاى خفيف زمين را با ذکر تعداد آن در منطقهاى که ما زندگى مىکنيم، اعلام نمايد، ولى ما اصلاً آنها را احساس نکنيم، آيا در اين حالت نماز آيات بر ما واجب مىشود يا خير؟
جواب: اگر هنگام وقوع زلزله و يا در زمان متصل به آن، خودتان آن را احساس نکنيد، نماز آيات بر شما واجب نيست.هنگام گفتن "الله اکبر" مستحب است، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببریم.
.
.
.
نماز یعنی عملی مرکب از قیام و قعود، رکوع و سجود، ذکر و دعا و قرآن که با شرایط و کیفیت خاصی خوانده می شود .
"کتاب احکام آموزشی عبادات"
رسول خدا (ص):
در پاسخ ابن مسعود که از دوست داشتنی ترین کاها نزد خداوند پرسید :فرمود نماز در وقتنش .امام صادق (ع):
هنگام نیاز ،از دنیا و آنچه در آنست مایوس نشو و تمام توجهت را به خدا قرار ده به یاد روزی باش که در برابر دادگاه عدل الهی قرار می گیری و نیز فرمود گاهی پنجاه سال بر انسان می گذرد ولی خداوند حتی یک نماز او را نپذیرفته است.نماز چهره شیطان را سیاه می کند.
نماز بهترین اعمال دینی است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود و عبادت های دیگر هم قبول می شود و اگر پذیرفته نشود و اعمال دیگر هم قبول نمی شود و همان طور که اگر انسان شبانه روزی پنج نوبت در نهر آبی شست و شو کند چرک در بدنش نمی ماند ،نماز های پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک می کند .
سزاوار است که انسان نماز را در اول وقت بخواند و کسی که نماز را سبک و پست شمارد مانند کسی است که نماز نمی خواند .پس انسان باید مواظب باشد که به عجله و شتاب زدگی نماز نخواند و در حال نماز به یاد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد و متوجه باشد که با چه کسی سخن می گوید.هم چنین سزاوار است کارهایی را که ثواب نماز را کم می کند بجا نیاورد.
"رساله توضیح المسائل آیت الله سیستانی"
الف) شخصی صبح به مسجد آمد که نماز بخواند و عجله داشت، اتفاقا امام جماعت هم به بعد از سوره ی حمد سوره نوح را شروع کرد؛
چون به اینجا رسید که "انا ارسلنا نوحا" یعنی ما نوح را فرستادیم ... مابقی آیه یادش رفت و سکوتش رفت و سکوتش طولانی شد.
آن شخص طالقت نیاورد و گفت: ایها القاری اگر نوح نمی رود دیگری را بفرست و ما را رها کن.
ب) به شخصی که در نماز جماعت شرکت نمی کرد، گفتند چرا در نماز جماعت شرکت نمی کنی؟ گفت قران می فرماید: "ان الصلاه تنهی عن الفحشاءو المنکر".
6. نمازی که به واسطه اجاره و نذر و قسم و عهد واجب می شود و نماز جمعه از نماز های روزانه است.
"رساله توضیح المسائل آیت الله سیستانی"