رحلت پیامبر اکرم اسلام را به شما و خانواده ی محترمتـان تسلیت می گویم!

پیامبر اکرم می فرماینـد: « چنان نماز بخوان که گویی آخرین نماز عمر توست، زیرا چنین نمازی موجب رسیدن و نزدیک شدن به خداوند است ».

نماز پیامبر صلّى الله علیه و آله

1ـ جابر بن عبدالله : پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله براى خوراک و یا چیز دیگرى ، نماز را به تأخیر نمى انداخت.

2 ـ امام علىّ علیه السّلام : پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله شام و یا چیز دیگرى را بر نماز مقدم نمى داشت و هنگامى که وقت نماز در مى رسید ، گویا خانواده و دوست را نمى شناسد[1].

3 ـ عائشه: پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله با ما و ما با او گفتگو مى کردیم . هنگام نماز که مى شد گویا نه او ما را مى شناخته و نه ما او را مى شناختیم.

4 ـ ابن طاووس: نقل شده: هنگامى که پیامبر صلّى الله علیه و آله به نماز مى ایستاد ، گویا ایشان جامه اى به کنار افکنده بود.

5 ـ ابو [محمّد] عبدالله بن حامد در حالى که حدیث را به برخى از نیکان مى رساند: پیامبر صلّى الله علیه و آله هرگاه نماز مى خواند، از سینه اش آوایى از خوف ، چون آواز جوشش دیگ شنیده مى شد[2].

6 ـ جعفر بن علىّ قمى: پیامبر هرگاه به نماز مى ایستاد، از ترس خداى متعال، رنگ چهره اش تغییر مى کرد و سینه اش آوایى چون آواز جوشش دیگ داشت.

7 ـ امام سجاد علیه السّلام : پیامبر آنقدر در نماز مى ایستاد ، تا پاهایش ورم مى کرد.

8 ـ امام باقر علیه السّلام : عایشه در شبى که نوبت ماندن پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله نزدش بود ، به ایشان عرض کرد: اى پیامبر خدا ، چرا خود را به زحمت مى اندازى با آنکه خداوند گناه گذشته و آینده تو را آمرزیده است. فرمود: اى عایشه، آیا بنده اى سپاسگزار نباشم؟ و پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله بر سر انگشتان پایش مى ایستاد تا اینکه خداوند سبحان و متعال فرو فرستاد: «طه، ما قرآن را بر تو فرو نفرستادیم تا بر خود سخت گیرى» .

9 ـ امام صادق علیه السّلام : پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله دو برابرِ نماز واجب، نماز مستحب مى خواند.

10 ـ امام باقر علیه السّلام : پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله از آغاز روز تا زوال خورشید ، هیچ نماز نمى خواند و هنگام زوال، هشت رکعت نماز مى خواند که همان نماز «توبه کنندگان» است . در این ساعت، درهاى آسمان گشوده مى شود و دعا پذیرفته مى شود، نسیم ها(ى رحمت) مى وزد و خداوند به آفریده هایش مى نگرد . پس هنگامى که سایه به اندازه یک ذراع باز مى گشت، چهار رکعت نماز ظهر مى گزارد و پس از ظهر دو رکعت و سپس دو رکعت دیگر مى خواند و هنگامى که سایه به اندازه یک[3] ذراع باز مى گشت، چهار رکعت نماز عصر مى گزارد و پس از مغرب، چهار رکعت مى خواند و سپس نمازى نمى خواند تا شفق فرو رود و هنگامى که فرو مى رفت، نماز عشاء را مى گزارد. سپس پیامبر به بسترش مى رفت و نماز نمى خواند تا نیمى از شب سپرى شود. هنگامى که شب از نیمه مى گذشت، هشت رکعت نماز مى گزارد و در پاره چهارم شب، سه رکعت نماز وتر مى گزارد و در آن ها «فاتحة الکتاب» و «قل هو الله احد» مى خواند و سه رکعت را با یک سلام دادن از هم جدا مى کرد و سخن مى گفت و نیازهایش را مى طلبید و از نمازگاهش بیرون نمى آمد ، تا اینکه رکعت سوّم نماز وتر را بخواند و در آن پیش از رکوع، قنوت مى خواند . سپس سلام مى داد و دو رکعت نماز (نافله) فجر را هنگام دمیدن سپیده یا اندکى پس و پیش، مى گزارد. سپس دو رکعت نماز صبح ـ یعنى سپیده دمان ـ را هنگامى مى خواند که سپیده گسترش مى یافت و به خوبى روشن مى شد. پس این نماز پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله تا هنگام قبض روحش بود.

نماز امام علىّ علیه السّلام

11 ـ دیلمى ـ در توصیف نماز امام علىّ علیه السّلام ـ : ایشان روزى در جنگ صفین سرگرم پیکار و جنگ بود و با این همه میان دو صف، مراقب خورشید بود . پس ابن عباس به ایشان عرض کرد: اى امیر مؤمنان، این چه کارى است؟ فرمود: به زوال خورشید مى نگرم تا نماز بگزاریم. پس ابن عباس عرض کرد: و آیا اکنون، هنگام نماز است؟ جنگ، ما را از نماز به خود مشغول داشته است. پس حضرت فرمود: براى چه با اینان مى جنگیم؟ ما فقط براى نماز با اینان مى جنگیم.

12 ـ ابن ابى جمهور: در حدیث است که علىّ علیه السّلام هرگاه وقت نماز مى شد، ناآرام و لرزان مى گشت و رنگش تغییر مى کرد . به ایشان گفته مى شد: شما را چه شده است، اى امیرمؤمنان؟ مى فرمود: وقت نماز در رسیده است، وقت امانتى که خداوند آن را بر آسمانها و زمین عرضه کرد و آن ها از بر دوش کشیدنش خوددارى ورزیدند و از آن ترسیدند.

13 ـ امام صادق علیه السّلام : هر گاه علىّ علیه السّلام به نماز مى ایستاد و مى گفت: «رو به سوى کسى آوردم که آسمانها و زمین را آفریده »، رنگش تغییر مى کرد ، به گونه اى که در چهره اش هویدا مى شد.

14 ـ همانا علىّ علیه السّلام ، در هر شبانه روز هزار رکعت نماز مى گزارد.

15 ـ ابن عباس: دو شتر ماده بزرگ و فربه را براى پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله هدیه آوردند. پس به اصحاب فرمود: آیا کسى در میان شما هست که دو رکعت نماز با قیام و رکوع و سجود و وضو و خشوع آن بگذارد بى آنکه به هیچ کار دنیایى بیندیشد و در دل به فکر دنیا باشد ، تا یکى از این دو شتر را به او بدهم؟ و این را یک بار و دو بار و سه بار گفت ولى هیچیک از اصحاب پاسخ ندادند.

پس امیرمؤمنان برخاست و گفت: اى پیامبر خدا، من دو رکعت نماز مى خوانم و از تکبیر نخستین تا سلام پایان آن، در دل به هیچ کار دنیایى نمى اندیشم. پس حضرت فرمود: اى علىّ بخوان، خدا بر تو درود فرستد. پس امیرمؤمنان تکبیر گفت و به نماز وارد شد و هنگامى که سلام دو رکعت را داد، جبرییل بر پیامبر فرود آمد و گفت: اى محمّد، خدا به تو سلام مى رساند و مى فرماید: یکى از دو شتر را به او ببخش. پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله گفت: من با او شرط کرده بودم که اگر در دو رکعت نمازى که مى خواند، به هیچ کار دنیایى نیندیشد، به او یکى از دو شتر را بدهم، در حالى که هنگام نشستن در تشهد با خود اندیشید که کدام را بگیرد. پس جبرییل گفت: خداوند به تو سلام مى رساند و مى فرماید: او اندیشید که کدام فربه تر و بزرگترند تا آن را بگیرد و قربانى کند و در راه خدا صدقه دهد ، پس اندیشه اش براى خداى جلّ جلاله بوده است ونه دنیا. پس پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله گریست و هر دو را به او بخشید.

نماز فاطمه علیها السّلام

16 ـ ابن فهد: فاطمه علیها السّلام در نماز از ترس خداوند متعال، نفس نفس مى زد.

17 ـ پیامبر خدا صلّى الله علیه و آله : امّا دخترم، فاطمه، همانا سرور زنان جهان از آغاز تا پایان است . او پاره اى از تنم ، نور چشمم، میوه دلم، روح و جانم و حوریه اى به صورت انسان است . هرگاه در محرابش در پیشگاه پروردگار بزرگ و شکوهمندش مى ایستد ، نورش براى فرشتگان آسمان جلوه مى نماید ، همانگونه که نور ستارگان براى ساکنان زمین جلوه مى کند و خداوند جلّ جلاله به فرشتگانش مى گوید: «اى فرشتگان من ، به کنیز من فاطمه ، سرور کنیزانم ، بنگرید که در پیشگاه من ایستاده و از ترس من گوشت تنش مى لرزد و با دلش به عبادت من روى آورده است. شما را گواه مى گیرم که پیروانش را از آتش، ایمن ساختم».

نماز امام حسن بن علىّ علیهما السّلام

18 ـ امام سجاد علیه السّلام : همانا حسن بن علىّ علیهما السّلام هرگاه به نماز در پیشگاه پروردگارش ـ جلّ جلاله ـ مى ایستاد، گوشت تنش مى لرزید و هرگاه بهشت و آتش را یاد مى کرد ، چون مارگزیده به خود مى پیچید و بهشت را از خدا مى طلبید و از آتش به خداوند پناه مى برد.

ارزش و اهمیت نماز «بر هیچ مسلمانی پوشیده نیست.

پیامبر اکرم «صلی ‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم» می‌فرمایند:

«خداوند نماز را نور چشم» من قرار داده و آنرا محبوب من ساخته است آنطور که گرسنه را بر طعام و تشنه را به آب مشتاق کرده است.

(از اینهم بالاتر) انسان گرسنه وقتی غذا می‌خورد سیر می‌شود و هنگامیکه تشنه و آب می‌نوشد سیراب می‌گردد ولی من هیچگاه از نماز سیر نمی‌شوم.

حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) همسر و کودک خویش را در بیابان‌های داغ مکه، که آن هنگام هیچ آب و گیاهی نداشت، مسکن داد و گفت:

ان الحسنات یذهبن السیئات .

«الی من تقصد؟ ارتاغیری ترید؟ و رقیباً سوای تطلب جواد اخلای تبغی؟»

پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرمود:

اگر کسی را ببینید که قطعه‌ای الماس یا گوهر شب‌چراغ در دست دارد و آن را بالا و پایین می‌اندازد و با آن بازی می‌کند نسبت به او چه فکر می‌کنید؟ جز اینکه بگویند او یا ارزش این گوهر گرانبها را نمی‌داند و یا دیوانه است؟

حضرت امیر علیه‌ السلام درباره چنین فردی می‌فرمایند:

در احادیث نماز برخی از افراد را فاقد ارزش و مردود به حساب آورده‌اند که به چند نمونه اشاره می‌کنیم.

بی تفاوت‌ها

حرام‌خواران

تارکان زکات!

افراد لاابالی

حاقن و حاقب

پیش نـماز غیر محبوب

آثار معنوی

شبی امام علی علیه‌السلام تا سحر به عبادت مشغول بود. چون صبح شده نماز صبح را به تنهایی خواند و استراحت کرد.

آثار اجتماعی

آثار سیاسی

آثار اخلاقی و تربیتی

نماز جماعت، عامل نظم و انضباط و صف بندی و وقت‌شناسی است. روحیه فردگرایی و انزوا و گوشه‌گیری را از بین می‌برد و نوعی مبارزه با غرور و خودخواهی را در بر دارد. به خاطر اینهمه آثار است که به نماز جماعت اینقدر توصیه شده است و حتی نابینایی وقتی از حضور پیامبر اکرمصلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم اجازه خواست که به مسجد نیاید و آن حضرت فرمود: از خانه تا مسجد ریسمانی ببند و به کمک آن، خود را به نماز جماعت برسان .

در این عبادت دو سوره? از قرآن که یکی از آنها سوره حمد و دیگری معمولاً سوره کوتاهی مثل سوره توحید است و تعدادی ذکر به زبان عربی خوانده‌ می‌شود. نمار باید به زبان عربی خوانده شود.

اهل تسنن نماز را در زمان متفاوت می‌خوانند و (شیعه درپنج نوب ترا مستحب می داند)

به این صورت که: نماز صبح که بعد از اذان صبح و قبل از طلوع آفتاب خوانده می‌شود، نماز ظهر که بعد از اذان ظهر خوانده می‌شود، نماز عصر که به هنگام عصر خوانده می‌شود، نماز مغرب که پس از اذان مغرب خوانده می‌شود و نماز عشاء که بعد از اذان عشاء خوانده می‌شود.

اهل تشیع نیز معتقدند که اوقات اصلی جهت بجا آوردن نمازهای روزانه همان اوقات بعد از اذان مربوط به هر نوبت می‌باشد(مانند اهل سنت)لیکن چون نمازهای ظهر و عصر و همچنین مغرب و عشا دارای وقت مشترک نیز هستند لذا خواندن توام نمازهای ظهر و عصر و همچنین نمازهای مغرب و عشا بلامانع می‌باشد.

لیکن بنا به اعتقاد شیعیان نیز بجاآوردن هر یک از نمازهای روزانه در وقت مختص خود از فضیلت بیشتری برخوردار بوده و در احادیث(گفته‌ها) امامان و بزرگان شیعه نیز به کرات بدان اشاره شده‌است. عده‌ای از عارفان بر این باورند که تمام موجودات نیز متناسب با وضع خود در حال حمد و تسبیح خداوند هستند و به آیاتی نظیر «و گیاه و درخت سجده می‌کنند.» استناد می‌ورزند.

همان طریقه خواندن نماز و رعایت وقت در بجا آوردن آنها که در رساله یا رساله عملی، کاملاً توضیح داده شده‌است که مقدماتی دارد و ترتیبی و دیگر چیز‌هایی ... .

مقدمات

مسلمان بودن و داشتن طهارت و توانایی خواندن آیات و گفتن اذکار که برای ...

مقدمه: سلامی دوباره، این قسمت هم ادامه ی پست قبلی هست که البته چون این سوال و جواب ها در مورد مستحبات نماز جماعت هست، لازم دونستم که از واجبات آن جدا باشد!

س 28_ اگر مأموم مرد بود، مستحب است کدام طرف امام بایستد؟

ج_ مستحب است طرف راست امام بایستد.

س 29_ اگر زن بود، مستحب است کدام طرف امام بایستد؟

ج_ اگر یک زن باشد، مستحب است در طرف راست امام طوری بایستد که جای سجده اش، مساوی زانو یا قدم امام باشد.

س 30_ اگر مأمومین یک مرد و یک زن، یا یک مرد و چند زن باشند، مستحب است به چه نحوی بایستند؟

ج_ مستحب است، مرد طرف راست امام و باقی پشت سر امام بایستند.

س 31_ اگر مأمومین چند زن و چند مرد بودند، چگونه بایستند؟

ج_ بهتر است که در ردیف یکدیگر بایستند و امام جلوتر از دیگران نایستد.

س 32_ مستحب است امام در کدام قسمت صف بایستد؟

ج_ مستحب است امام در وسط صف بایستد و اهل علم، کمال و تقوا در صف اول بایستند.

س 33_ صف های جماعت باید به چه نحوی باشند؟

ج_ مستحب است صف های جماعت، منظم باشد و بین کسانی که در یک صف ایستاده اند، فاصله نباشد و شانه آنها در ردیف یکدیگر باشد.

س 34_ بعد از گفتن «قد قامت الصلاة» توسط امام، مأمومین چه وظیفه ای دارند؟

ج_ مستحب است بعد از گفتن «قد قامت الصلاة» مأمومین برخیزند.

س 35_ امام در هنگام اقامه نماز جماعت چه وظیفه ای نسبت به مأمومین دارد؟

ج_ مستحب است امام جماعت، حال مأمومین را که از دیگران ضعیف تر است، رعایت کند و قنوت، رکوع و سجود را طول ندهد، مگر بداند همه کسانی که به او اقتدا کرده اند به طولانی شدن نماز مایل هستند.

س 36_ در هنگام خواندن حمد و سوره و ذکرها چه وظیفه ای دارد؟

ج_ مستحب است امام جماعت، در حمد و سوره و ذکرهایی که بلند می خواند، صدای خود را مقداری بلند کند که دیگران بشنوند. ولی بیش از اندازه صدا را بلند نکند.

س 37_ اگر امام در رکوع بفهمد کسی تازه رسیده و می خواهد اقتدا کند، چه وظیفه ای دارند؟

ج_ مستحب است رکوع را دو برابر همیشه، طول بدهد و بعد برخیزد، اگر چه بفهمد شخص دیگری نیز، برای اقتدا وارد شده است

مقدمه: باسلام، امروز هم چند مورد از سوال و جواب های احکام نماز جماعت را خودم گرد آوری کردم و در اختیار شما عزیزان قرار داده ام؛

سوال و جواب حدود 30 تا می باشد، برای زیبایی بهتر، بقیه سوالات و جوابها را در ادامه ی مطلب گذاشته ام!

س 1_ هنگامی که شخصی به جماعت می ایستد آیا لازم است امام جماعت را تعیین کند؟

ج_ موقعی که مأموم نیت می کند، باید امام جماعت را معین نماید. ولی دانستن اسم او لازم نیست. مثلا اگر نیت کند: اقتدا می کنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.

س 2_ مأموم چه چیزهایی را باید در نماز، خودش بخواند؟

ج_ مأموم باید غیر از حمد و سوره همه نماز را خودش بخواند.

س 3_ در چه صورت، حمد و سوره را نیز باید خواند؟

ج_ اگر رکعت اول یا دوم او، رکعت سوم یا چهارم امام باشد، باید حمد و سوره را نیز بخواند.

س 4_ در چه صورت مستحب است حمد و سوره را بخواند؟

ج_ اگر مأموم در رکعت اول و دوم نماز صبح، مغرب و عشاء صدای حمد و سوره امام را بشنود، اگر چه کلمه ها را تشخیص ندهد، باید حمد و سوره نخواند و اگر صدای امام را نشنود، مستحب است حمد و سوره بخواند. ولی باید آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند، اشکال ندارد.

س 5_ اگر مأموم، بعضی از کلمه های حمد و سوره امام را بشنود، چه وظیفه ای دارد؟

ج_ بنا بر احتیاط واجب، حمد و سوره نخواند.

س 6_ اگر امام، سهواً حمد و سوره بخواند، یا خیال کند صدایی که می شنود، صدای امام نیست و حمد و سوره بخواند و بعد بفهمد صدای امام بوده، نمازش چه حکمی پیدا می کند؟

ج_ نمازش صحیح است.

س 7_ اگر شک کند صدای امام را می شنود یا نه، یا صدایی بشنود و نداند صدای امام است یا صدای دیگری چه وظیفه ای دارد؟

ج_ می تواند حمد و سوره بخواند.

س 8_ در نماز ظهر و عصر و در رکعت اول و دوم آن، مأموم چه وظیفه ای دارد؟

...

توبیخ و انتقاد از تارکان و کاهلان نماز

در قرآن به برپاداشتن نماز تأکید فراوانی شده و آثار فراوانی بر آن مترتب گردیده است. برای اقامه کنندگان نماز پاداش بسیاری وعده داده است. علیرغم آن که انسان از فواید نماز در این جهان نیز بهره می برد، انسان های نادانی هستند که از درک لذت ارتباط با خدا عاجز بوده و نه تنها در انجام آن کاهلی و سستی می کنند بلکه نمازگزاران را نیز مسخره کرده یا نهی می کنند. این گروه به شدت مورد انتقاد قرآن قرار گرفته و به عذابی سخت وعده داده شده اند.

مسخره کنندگان اذان بی عقلانند "واذا نادیتم الی الصلوة اتخذوها هزواً و لعباً ذلک بانهم قوم لا یعقلون. "(1) و آنها هنگامی که( اذان می گوئید) مردم را به نماز می خوانید آن را به مسخره و بازی می گیرند این به خاطر آن است که آنها جمعی هستند که درک نمی کنند." مردمان سبکسر و بی عقلی که نمی توانند با نظر محققانه به اعمال دینی و عبادات حقیقی بنگرند و از درک فواید آنها به خصوص نماز که همانا نزدیکی به ذات لا یزال و تحصیل سعادت دنیا و آخرت است عاجزند، اذان و نماز را به مسخره می گیرند.

جزای ضایع کردن نماز

نماز منافقان

کاهلان نماز

بیست مرتبه" حی علی الصلوة" می گوییم؛

بیست مرتبه "حی علی خیرالعمل " می گوییم؛

و ده مرتبه "قدقامت الصلوة" می گوییم؛

خصوصا اینکه، دراسلام سفارش شده اذان بلند و با صدای زیبا گفته شود وبرای آن پاداش بسیار نقل شده است.

اذان، هشداربه غافلان است.